Κείμενα αμφισβήτησης (6)

 Σε νεώτερη ηλικία πέρασα μια φάση κριτικής αντιμετώπισης των δογμάτων του Χριστιανισμού. Οι απόψεις αυτές προήλθαν μέσω της ανάγνωσης της Καινής Διαθήκης και του εντοπισμού αντιφάσεων. Παρόλο που σήμερα σε σημαντικό βαθμό οι απόψεις μου αυτές έχουν αναθεωρηθεί, τα κείμενα εκείνης της εποχής παραμένουν ένα σημαντικό κομμάτι της γνωσιολογικής μου αναζήτησης. Γι' αυτό και σποραδικά τις παραθέτω στο ιστολόγιο.

Ο Ιησούς των επιστολών του Παύλου είναι άνθρωπος  

Η άποψη ότι ο Ιησούς είναι άνθρωπος διαχέεται και στις επιστολές του Παύλου. Στα πρώτα 3 χωρία της επιστολής του προς τους Ρωμαίους, ο Παύλος δείχνει να μην συμφωνεί με το χριστιανικό δόγμα της ενανθρώπισης του δεύτερου προσώπου της χριστιανικής τριάδας. Ο Ιησούς κατά τον Παύλο προέρχεται από το σπέρμα του Δαυίδ, είναι απόγονος δηλαδή της βασιλικής οικογένειας του Δαυίδ. Η αναφορά της « εκ σπέρματος Δαβίδ κατά σάρκα» γέννησης του Ιησού, δηλώνει ότι ο Παύλος πιστεύει ότι ο πατέρας του Ιησού ήταν άνδρας, εφόσον το σπέρμα είναι το ανδρικό γεννητικό υγρό που γονιμοποιεί τη γυναίκα. Η απόδειξη ότι το σπέρμα είναι το ανδρικό γεννητικό υγρό και όχι το γυναικείο, με βάση τα γραφόμενα της Βίβλου, υπάρχει στο Λευϊτικό ΙΒ 2 όπου αναφέρεται ότι μια γυναίκα θεωρείται  ακάθαρτη για 7 ημέρες, αν σπερματιστεί, μείνει έγγυος και γεννήσει αρσενικό παιδί. Προφανώς ο σπερματισμός της γυναίκας είναι η γονιμοποίηση της με την είσοδο του ανδρικού μορίου εντός του αιδοίου, το δε σπέρμα δεν μπορεί να είναι άλλο παρά το εκχυνόμενο εκ του πέους ανδρικό υγρό, το οποίο γονιμοποιεί την γυναίκα. Είναι λοιπόν απόλυτα ορθό να υποθέσει κανείς ότι όταν ο Παύλος λέει ότι ο Ιησούς γεννήθηκε από το σπέρμα του Δαυίδ, είχε μια απόλυτα φυσική γέννηση όπως όλους τους ανθρώπους όλων των εποχών.

Ο Παύλος ακολούθως εξηγεί την ιδιότητα του Ιησού ως γιου του θεού, όχι ως φυσική συγγένεια των δύο όντων, αλλά ως πράξη υιοθεσίας. Ο Ιησούς απεδείχθει «υιός θεού εν δυνάμη» προφανώς όχι γιατί είναι ομοούσιος με τον θεό πατέρα, αλλά γιατί είναι πιστό όργανο του θεού εντολοδότη του και παίρνει ως αμοιβή για την υπακοή του, τον τίτλο αυτό.

Η επιστολή του Παύλου προς τους Ρωμαίους δεν είναι η μόνη που αναφέρει ότι ο Ιησούς είναι άνθρωπος απόγονος του Δαυίδ. Στην δεύτερη επιστολή του προς τον μαθητή του Τιμόθεο, ο Παύλος τον διατάζει να μνημονεύει τον αναστημένο Ιησού, ο οποίος προέρχεται «εκ σπέρματος Δαυίδ κατά το ευαγγέλιον μου», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει. (Β Τιμόθεον Β 8). Είναι χαρακτηριστική η αναφορά του Παύλου στο προσωπικό του ευαγγέλιο. Η κτητική αντωνυμία «μου», η οποία ακολουθεί την λέξη ευαγγέλιο, δείχνει ότι ο Παύλος διδάσκει την προσωπική εκδοχή του, γιαυτό που ονομάζει ευαγγέλιο, όπως άλλωστε και οι άλλοι απόστολοι. Όπως έχουμε όμως δείξει με αναφορές στα 4 «ευαγγέλια» προηγούμενως, ο Παύλος συμφωνεί με τους άλλους μαθητές ότι ο Ιησούς είναι άνθρωπος.

     Στην αρχική λοιπόν κοινότητα των μαθητών του Ιησού, τότε που τα δόγματα δεν είχαν διατυπωθεί από συνόδους, ούτε η συμμόρφωση των πιστών προς αυτά δεν είχε αφεθεί στον τρόμο που προκαλούσε η αυτοκρατορική εξουσία, υπήρχαν οι προσωπικές εκδοχές των ισχυρών παραγόντων του νεαρού χριστιανικού κινήματος. Σημαντικό σημείο τομής των «προσωπικών ευαγγελίων» των μαθητών, είναι η πίστη ότι ο Ιησούς ήταν συνηθισμένος άνθρωπος.

Το γεγονός ότι ο Ιησούς του Παύλου είναι άνθρωπος υπάρχει και αλλού. Στο Ρωμαίους Ε 15 ο Παύλος εξισώνει τον Ιησού με τον Αδάμ. Όπως, λέει στο χωρίο, οι άνθρωποι με το παράπτωμα του ενός ανθρώπου  απωλέσθησαν, μέ τον ίδιο τρόπο εσώθησαν με τη δωρεά της χάρης «του ενός ανθρώπου Ιησού». Ο κορυφαίος προπαγανδιστής  των χριστιανών, αυτός που μετάτρεψε την μικρή ιουδαϊκή αίρεση του Ιησού σε θρησκεία με αξιώσεις  στον μεσογειακό χώρο, αποκαλεί τον Ιησού άνθρωπο και όχι θεάνθρωπο. Είναι αξιοσημείωτο ότι η λέξη θεάνθρωπος δεν υπάρχει στην Καινή Διαθήκη, τουλάχιστον εγώ δεν την έχω συναντήσει. Προφανώς ο Θεολογικός αυτός όρος ανακαλύφθηκε αιώνες μετά την συγγραφή του «θεόπνευστου» βιβλίου. Η αναφορά του Παύλου σε άνθρωπο Ιησού δεν οφείλεται σε λάθος ή παράλειψη, ούτε είναι θέμα ερμηνείας της λέξης. Ούτε μπορεί κάποιος να ταυτίσει την έννοια του ανθρώπου με τον θεάνθρωπο. Προφανώς ο Παύλος, αν και Απόστολος, θεόπνευστος υποτίθεται, αγνοεί τις αποφάσεις των συνόδων για τις δύο φύσεις του Ιησού. Διαφορετικά, αν θεωρεί τον Ιησού θεάνθρωπο γιατί τον αποκαλεί άνθρωπο;  Όμως η περιγραφή του Ιησού ως ανθρώπου δεν υπάρχει  μόνο σε αυτό το χωρίο. Ο Παύλος μας λέει και αλλού ότι ο Ιησούς είναι, προφανώς, μόνο άνθρωπος.

Στην Α προς Κορινθίους επιστολή του, χωρίο ΙΕ 21-22 λέει τα ίδια με λιγότερα λόγια. Επειδή, συμπεραίνει, ο  θάνατος προήλθε «δι’ ανθρώπου» και « δι ανθρώπου ανάστασις νεκρών». Το χωρίο αυτό το χρησιμοποιήσαμε και στο προηγούμενο κεφάλαιο, από την αρνητική σκοπιά για να δείξουμε ότι ο Ιησούς δεν είναι θεός, στο κεφάλαιο αυτό θα εστιάσουμε στην κατάφαση της ανθρώπινης υπόστασης του Ιησού. Έχουμε λοιπόν:

Α) Ο Αδάμ είναι κτίσμα του Θεού κατασκευασμένος από πυλό.

Β) Ο Παύλος θέτει κατ’ αντιπαραβολή τον Ιησού και τον Αδάμ και τους εξισώνει υπαρξιακά.

Γ) Ο κορυφαίος απόστολος δηλώνει ότι ο Ιησούς είναι άνθρωπος όπως τον Αδάμ με αποστολή να διορθώσει τα σφάλματα εκείνου.

Προφανώς  ο Ιησούς θεάνθρωπος δεν υπάρχει στην συλλογιστική του Παύλου. Στην σκέψη του είναι ένα απλό κτίσμα, όπως ο Αδάμ, με αντίθετη αποστολή.

Στην επιστολή του προς τους Γαλάτες, (Γ 16 ) ο Παύλος προσπαθεί να αποδείξει ότι ο Ιησούς είναι η εκπλήρωση της υπόσχεσης του Γιαχβέ προς τον Αβραάμ. Ο Θεός της Βίβλου, αν πιστέψει κάποιος το συγγραφέα της Γένεσης, είχε προσωπικά υποσχεθεί στον γενάρχη των Εβραιών, να δώσει τη γη της Παλαιστίνης στους απογόνους του (ΙΒ7), και να κάνει τους απογόνους του πολυπληθείς ως τα άστρα (ΙΕ5). Η συμφωνία Γιαχβέ- απογόνων του Αβραάμ  θα είναι αιώνια και απαραβίαστη  (Γένεση ΙΖ7) . Ο Παύλος, με μια συλλογιστική που δεν μπορώ να κατανοήσω, εφόσον η γένεση αναφέρει ότι οι απόγονοι θα είναι πολυπληθείς ως τα άστρα, λέει στους Κολασσαείς ότι οι υποσχέσεις του Γιαχβέ προς τους απογόνους του Αβραάμ αναφέρονται στον Ιησού και όχι συλλογικά στους Εβραίους, γιατί η αναφορά της λέξης σπέρμα του Αβραάμ στον ενικό, δηλώνει τον Ιησού ατομικά και όχι τον Εβραϊκό λαό συλλογικά.

Δεν θα σχολιάσω άλλο την συλλογιστική του Παύλου, αλλά θα υποδείξω για μια ακόμα φορά το αυτονόητο. Διαφαίνεται ότι ο κορυφαίος απόστολος θεωρεί τον Ιησού ως Εβραίο. Ξεχωριστό και κορυφαίο εκπρόσωπο του έθνους του με τον οποίο ο Γιαχβέ εκπληρώνει τις υποσχέσεις του προς τον εκλεκτό λαό του, αλλά άνθρωπο και όχι θεό.

Παραπομπές 6^ου κεφαλαίου

Ρωμαίους Α 1-3 «Παύλος δούλος Ιησού Χριστού, κλητός απόστολος, αφωρισμένος εις ευαγγέλιον Θεού, ο προεπηγγείλατο δια των προφητών αυτού εν γραφαίς αγίαις περί του υιού αυτού, του γενόμενου εκ σπέρματος Δαυίδ κατά σάρκα και απεδείχθη υιός Θεού εν δυνάμει...» και

Λευιτικόν ΙΒ 2 « Λάλησον τοις υιοίς Ισραήλ και ερείς προς αυτούς. Γύνη, ήτις εάν σπερματισθή και τέκη άρσεν, και ακάθαρτος έσται επτά ημέρας...

Ρωμαίους Ε 15 « ...ει γαρ τω του ενός παραπτώματι οι πολλοί απέθανον, πολλώ μάλλον η χάρις του Θεού και η δωρεά εν χάριτι τη του ενός ανθρώπου Ιησού Χριστού εις τους πολλούς επερίσσευσε »

Α Κορινθίους ΙΕ 21-22 « επειδή γαρ δι’ ανθρώπου ο θάνατος, και δι’ ανθρώπου ανάστασις νεκρών»

Γαλάτας Γ 16 « τω δε Αβραάμ ερρέθησαν αι επαγγελίαι και τω σπέρματι αυτού. Ου λέγει, και τοις σπέρμασιν, ως επί πολλών, αλλ’ ως εφ’ ενός, και τω σπέρματι σου, ος έστι Χριστός»

Β Τιμόθεον Β 8 « Μνημόνευε Ιησούν Χριστόν εγηγερμένον εκ νεκρών εκ σπέρματος Δαυίδ κατά το ευαγγέλιον μου »

Γένεση ΙΒ 7, ΙΕ 5, ΙΖ 7