Πλατωνικό Συμπόσιο: Αριστοφάνη έπαινος Έρωτος

 Απολλόδωρος: Αφού τέλειωσε ο Ερυξίμαχος, ο Αριστόδημος μου διηγήθηκε  ότι μίλησε ο Αριστοφάνης και είπε στον Ερυξίμαχο:  Μου πέρασε ο λόξιγκας αφού με βάση την οδηγία που μου έδωσες προκάλεσα φτάρνισμα. Παραξενεύτηκα  βέβαια που η ευεξία του σώματος χρειάζεται τέτοιους θορύβους και γαργαλίσματα,  γιατί το αντίδοτο που μου παράγγειλες έφερε στη στιγμή   θεραπεία.  Ο Ερυξίμαχος απάντησε κάπως πειραγμένος  στη λεπτή ειρωνεία του Αριστοφάνη  ότι δεν θα ανεχθεί γελοιοποίηση των επιχειρημάτων του και αυτός ανταπάντησε:

Αριστοφάνης: Ανακαλώ όσα είπα. Μην με διακόψεις όμως, γιατί δεν είναι κακό να πω ένα αστείο. Αντίθετα θα κάνει την ατμόσφαιρα μεταξύ των συνδαιτημόνων πιο χαλαρή. Αυτό το οποίο θα με προβλημάτιζε αρνητικά θα ήταν αν μου ξέφευγε καμιά ανοησία.

Ερυξίμαχος: Αριστοφάνη, έκανες τους υπαινιγμούς σου και τώρα προσπαθείς να τα γυρίσεις. Πρόσεξε τι θα πεις γιατί  Θα υποστείς κριτική. Αν τα καταφέρεις και δεν λοξοδρομήσεις θα σε αφήσω ήσυχο.

Αριστοφάνης: Θέτω το θέμα  διαφορετικά από τους προηγούμενους. Αν οι άνθρωποι αντιλαμβάνονταν τη δύναμη του Έρωτα θα τον τιμούσαν σε μεγαλοπρεπείς ναούς, με πλουσιοπάροχες θυσίες και τάματα. Γιατί είναι ο πιο φιλάνθρωπος θεός και γιατρεύει όλες τις πληγές και τα βάσανα που δυσκολεύουν τη ζωή μας, προσφέροντας ευτυχία. Κατωτέρω θα σας παρουσιάσω τη θαυματουργή δύναμη του γιου της Αφροδίτης και ακολούθως εσείς μεταφέρετε τις διδαχές μου σε άλλους. Πρώτα όμως θα  μιλήσω περί της φύσεως του ανθρώπου και των συμβάντων της ζωής του. Σε παλαιότερες εποχές η  ανθρώπινη φύση ήταν διαφορετική. Εκτός από τους άρρενες και τους θήλεις υπήρχαν και άνθρωποι αρσενικοθήλυκοι.

Είχαν τέσσερα χέρια, τέσσερα πόδια, δύο πρόσωπα, που έβλεπε το ένα μπρος και το άλλο πίσω, δύο γεννητικά όργανα. Μπορούσαν να περπατούν, αλλά και να κυλούν σαν τροχός με τα οκτώ άκρα τους. Ο λόγος που υπήρχαν τρία είδη ανθρώπων αντί δύο ήταν ο ακόλουθος:

Ο αρσενικός άνθρωπος ήταν παιδί του ήλιου, ο θηλυκός της γης και ο ερμαφρόδιτος της σελήνης. Αυτό γιατί η σελήνη έχει στοιχεία τόσο της γης όσο και του ήλιου. Τα ερμαφρόδιτα τέκνα της σελήνης είχαν φοβερή δύναμη, τόση που τα έβαλαν με τους θεούς. Οι θεοί τα χρειάστηκαν και έκαναν σύσκεψη να λύσουν το πρόβλημα. Τελικά ο Δίας σκέφτηκε ότι η λύση θα ήταν να τους κόψει στη μέση και κάθε ένας εξ’ αυτών θα γινόταν δύο άνθρωποι. Έτσι δεν θα ήταν πλέον δυνατοί, αλλά ούτε και το ανθρώπινο γένος θα χανόταν. Θα υπήρχαν περισσότεροι άνθρωποι οι οποίοι όμως θα ήταν δίποδοι. Αν και πάλι δεν τους φύγει η έπαρση είπε ο Δίας, θα τους κόψω ξανά στη μέση και θα τους κάνω μονόποδα να περπατούν κοτσαντήρι. Καθώς έκοβε τους διπλούς ανθρώπους, ανάθεσε ο πατέρας των Θεών και των ανθρώπων στο γιο του Απόλλωνα να κάνει τις ανάλογες πλαστικές εγχειρίσεις για να σουλουπώσει τα νέα όντα  που έφτιαξε. Ο θεός του φωτός γύριζε το πρόσωπο προς την αντίθετη μεριά και το μισό λαιμό προς το μέρος που έγινε η τομή για να βλέπει ο άνθρωπος το πάθημα του και να μην εναντιώνεται στους θεούς. Όμοια η κοιλιά διαμορφωνόταν με τράβηγμα του δέρματος με στήριγμα τον κόμβο του αφαλού.

Από τότε η διχοτομημένη ανθρώπινη φύση έχει την τάση της επανένωσης και κάθε μισό ψάχνει το άλλο  μισό. Όταν συναντιούνταν αγκαλιάζονταν σφικτά για να χορτάσουν τον αρχέγονο πόθο τους να γίνουν ένα. Τα δύο μισά έμεναν σφιχταγκαλιασμένα μέχρι που πέθαιναν από  την πείνα. Ο Δίας τους λυπήθηκε και για να μην εξοντωθεί το ανθρώπινο γένος, άλλαξε τη θέση των γεννητικών τους οργάνων ούτως ώστε με το αγκάλιασμα θηλυκού και αρσενικού να προκύπτει πολλαπλασιασμός του ανθρώπινου γένους, ενώ το αγκάλιασμα ανθρώπινων μισών του ιδίου φύλου να είναι άβολο και έτσι να αποχωρίζονται τα δύο μισά, να δουλεύουν και να μην πεθαίνουν από την πείνα. Με αυτό τον τρόπο ρίζωσε ο Έρωτας ως μια προσπάθεια της ανθρώπινης φύσης να αποκτήσει ξανά την αρχέγονη ενότητα της. Καθένας από εμάς είμαστε μισό ανθρώπινο ον. Αν είμαστε το μισό ερμαφρόδιτου όντος τότε είμαστε ετεροφυλόφιλοι. Αν είμαστε το μισό μιας διπλής γυναίκας ή διπλού άντρα τότε έχουμε ομοφυλοφιλικές  τάσεις. Τέτοια είναι η περίπτωση του έρωτος αγοριού με ενήλικα άντρα. Προφανώς πρόκειται για μισά διπλού άρρενος που με τον έρωτα τους βρίσκουν την αρχική τους ενότητα.

 Όσοι λένε ότι τα ομοφυλόφιλα αγόρια είναι ξετσίπωτα κάνουν λάθος, γιατί αυτό που τους έλκει σε υγιείς ώριμους ομόφυλους είναι οι ανδρικές αρετές. Ως τεκμηρίωση του ισχυρισμού μου, θέτω το γεγονός ότι στην ενηλικίωση τους τα αγόρια αυτά αποδεικνύονται άντρες άξιοι, πολύστροφοι και ικανοί πολιτικοί διαχειριστές των πεπρωμένων της πατρίδας τους. Ως ώριμοι άντρες γίνονται  με τη σειρά τους εραστές εφήβων. Δημιουργούν πολυετείς σχέσεις με έφηβα αγόρια και δεν δείχνουν ενδιαφέρον για να παντρευτούν και να κάνουν οικογένεια. [ εκτός βέβαια αν τους το επιβάλλει το έθιμο της χώρας τους ] Αν ο εραστής βρει στο πρόσωπο του ερωμένου του το άλλο του μισό, τότε κυριολεκτικά και μεταφορικά γίνονται μια ψυχή σε δύο σώματα. Αγαπιούνται με μια φιλία πρωτόγνωρα ισχυρή που μόνο ο θάνατος μπορεί να τους χωρίσει. Αυτό που τους ενώνει δεν είναι τόσο η αισθησιακή απόλαυση των σωμάτων αλλά ο έρως των ψυχών.

Αν ο Ήφαιστος παρουσιαζόταν στην κοινή τους κλίνη και τους ρωτούσε τι θα ήταν εκείνο που θα ήθελε ο ένας να χαρίσει στον άλλο και στην απορία τους ρωτούσε περαιτέρω: «Μήπως θέλετε να είστε αχώριστοι μέρα και νύκτα;» Προφανώς με μεγάλη χαρά οι δύο εραστές θα αποδέχονταν να τους μετατρέψει ο σιδηρουργός σε ένα ενιαίο διπλό Ον. Να είναι φυσικά και αδιάσπαστα ενωμένοι σε ένα σώμα σε ζωή και θάνατο. Μαζί στη γη μαζί και στον Άδη. Έρως λοιπόν είναι η επιδίωξη της ολοκλήρωσης, της επαναφοράς του αρχαίου κάλλους του ενιαίου διπλού Όντος, όπως ήταν πριν ο πατέρας των θεών και των ανθρώπων το χωρίσει σε δύο μισά. Επαναλαμβάνω: Στην αρχαιότητα είμαστε διπλά, ενιαία, πλήρη όντα και ο Ζευς μας έκοψε στα δυο όπως οι Λακεδαιμόνιοι τους  Αρκάδες. Πρέπει δε να ευλαβούμαστε τους θεούς για να μην μας κόψουν ξανά σε μονόποδα με μισή μύτη. Απεναντίας πρέπει να θυσιάζουμε περισσότερο στο Θεό Έρωτα ο οποίος θα μας βοηθήσει να βρούμε τις αδελφές ψυχές, το αγόρι που ταιριάζει στον καθένα, για να γίνουμε μια ψυχή σε δύο σώματα και να αποκαταστήσουμε το αρχικό κάλλος του ενιαίου διπλού ανθρώπινου όντος.

Ας μην διαστρέψει ο Ερυξίμαχος την ομιλία μου για να με γελοιοποιήσει. Δεν μιλώ ειδικά για τον Παυσανία και τον Αγάθωνα, ως ζεύγος, αλλά γενικά για το ανθρώπινο γένος. Πρέπει ο καθένας μας, συνεπικουρούμενος από τον Έρωτα, να βρει το αγαπημένο του αγόρι.  Κάθε τιμή, θυσία και λατρεία να αποδώσουμε στο γιο της Αφροδίτης ο οποίος μας δίνει την μεγαλύτερη ελπίδα για ευτυχία και ολοκλήρωση.