Η Γνωστική¹ θέση για τον Ιούδα. Το φοβερό μυστικό του δωδέκατου αποστόλου.

 Στην προσπάθεια μου να μελετήσω την περίπτωση του Ιούδα Σίμωνος Ισκαριώτη και την άποψη των ανθρώπων γι’ αυτόν, έπεσα σε κάποια κείμενα με γνωστικές επιρροές που προσπάθησαν να δικαιώσουν και να ηρωοποιήσουν την απαράδεκτη στάση του. Δεν υιοθετώ τα κείμενα αυτά, απλώς  παραθέτω μια σύνοψη τους για να σας παρουσιάσω το περιεχόμενο τους.

περὶ ᾿Ιούδα τοῦ γενομένου ὁδηγοῦ τοῖς συλλαβοῦσι τὸν ᾿Ιησοῦν,  ὅτι κατηριθμημένος ἦν σὺν ἡμῖν καὶ ἔλαχε τὸν κλῆρον τῆς διακονίας ταύτης….Μετάφραση: Περί του Ιούδα που έγινε οδηγός αυτών που συνέλαβαν τον Ιησού. Αυτός ήταν αριθμημένος ανάμεσα στους δώδεκα μαθητές και σε αυτόν έτυχε ο κλήρος αυτής της διακονίας ( αποστολής) Πράξεις Αποστόλων Α 16-17

Η γνωστική διδασκαλία για τον Ιούδα Ισκαριώτη

Οι γνωστικοί δίδασκαν ότι η αποστολή του Χριστού δεν μπορούσε να εκπληρωθεί χωρίς τον Ιούδα. Για το ρόλο του δωδέκατου αποστόλου διδάσκουν   τα ακόλουθα: Όταν ο Θεός Λόγος, το δεύτερο πρόσωπο της Θεϊκής Τριάδας ενσαρκώθηκε, πέρασε από την απανταχού παρουσία στη φθορά της σάρκας, από την αιωνιότητα στην ιστορία, από την άφατη ευδαιμονία της θεότητας στην θλίψη, τον πόνο και το θάνατο. Μια τέτοια θυσία εκ μέρους τηςθεότητας απαιτούσε την αντίστοιχη θυσία εκ μέρους της ανθρωπότητας. Η Ουράνια τάξη πραγμάτων πρέπει να αντικατοπτρίζεται στη γήινη² και αντίστροφα. Ως άνω, ούτως κάτω, ως κάτω, ούτως άνω." Ένας άνθρωπος εκπροσωπώντας όλους τους ανθρώπους έπρεπε να προβεί σε μια θυσία αντάξια. Ο Λόγος είχε ταπεινωθεί ως τον εξανθρωπισμό. Ο Ιούδας, ο μαθητής του Λόγου μπορούσε να ταπεινωθεί ως την προδοσία, χειρότερη μορφή ατιμίας και να κατοικήσει αιώνια στο πυρ το εξώτερο. 

Ο Ιησούς με τη δύναμη της θεϊκής παντοδυναμίας του δεν είχε την ανάγκη ενός ανθρώπου για να λυτρώσει την ανθρωπότητα. Ο Ιούδας ήταν απόστολος, επιλέγηκε από τον Ιησού³ για μια αποστολή την οποία έπρεπε να επιτελέσει με την ελεύθερη συναίνεση του. Αν δεν υπήρχε αυτή η συναίνεση, αυτό θα σήμαινε ότι ο Ιησούς που γνώριζε τα παρόντα και τα μέλλοντα όταν  επέλεγε τον Ιούδα ως μαθητή του έστηνε παγίδα σε ένα αθώο άνθρωπο. Κάτι τέτοιο όμως είναι βλάσφημο ακόμα και να το σκεφτείς. Ο Ιούδας διδάχθηκε ξεχωριστά από τον Ιησού, ελεύθερα επέλεξε αυτή την βαρύτατη αποστολή για να σώσει την ανθρωπότητα και να διορθώσει με το ολοκαύτωμα του το Λάθος των πρωτοπλάστων, που έχασαν τον παράδεισο και εγκλωβίστηκαν στην ύλη. Ο Θεός έγινε άνθρωπος, πήρε δούλου μορφή, αποξενώθηκε από τα προνόμια της θεότητας, έζησε ως άνθρωπος τον υπέρτατο πόνο, εν χρόνο ως δούλος επί του σταυρού. Ο Ιούδας ως άνθρωπος βίωσε με τη θέληση την ατιμία και την αιώνια κόλαση, ένα δρόμο χωρίς επιστροφή, χωρίς σωτηρία, χωρίς δικαίωση.  Ήταν το αντίδωρο που έπρεπε η ανθρωπότητα να πληρώσει στη Θεότητα για να ενωθούν τα διεστώτα, να ανοίξει ο δρόμος της σωτηρίας, να συσταθεί ξανά το αρχαίο κάλλος.

Γνωστικές επιρροές για τον Ιούδα βρίσκουμε στα έργα του Νίκου Καζαντζάκη και άλλων. Φημολογείται ότι υπάρχει και σήμερα μια μυστική αδελφότητα οπαδών του Ιούδα με την επωνυμία «Αδελφότητα της Θλίψης» που έχει τις πιο πάνω απόψεις.

Σημειώσεις

1.       Οι Γνωστικοί πίστευαν ότι η γη ήταν υπό τον έλεγχο ενός κατώτερου κακού θεού (Αιώνος).   Το πνεύμα ήταν εγκλωβισμένο στην ύλη. Το σώμα (οι σάρκινοι χιτώνες ) ήταν η φυλακή της ψυχής. Ο γνωστικισμός προϋπήρχε του Χριστιανισμού, όμως κάποιοι γνωστικοί εισήλθαν εντός της νέας θρησκείας και δημιούργησαν αιρέσεις και σέχτες. Ο Θεός ( ο πρώτος αιών, ο Βυθός, ή θεία μονάδα κατά τον Γνωστικό  Βαλεντίνο ) ήταν υπερβατικός και άρρητος. Από το υπέρτατο Εν εκπορεύτηκαν άλλοι αιώνες κατά ζεύγη, με τελευταίο ζεύγος τον Χριστό και τη Σοφία. Όλοι οι αιώνες αποτελούσαν το πλήρωμα.  Ο στόχος της Σοφίας σύμφωνα με τον Βαλεντίνειο μύθο ήταν η ξεχωριστή ένωση της με το υπέρτατο Εν. Η αποτυχία της οδήγησε στον εγκλωβισμό της ψυχής και του πνεύματος στην ύλη. Οι γνωστικοί είχαν την τάση να ηρωοποιούν αρνητικά πρότυπα ανθρώπων της Βίβλου όπως ο Κάϊν ο Κορρέ και ο Ιούδας. Σύμφωνα με αυτούς τους αιρετικούς ο Χριστός στάλθηκε στη Γη με τη μορφή ενός ανθρώπου, του Ιησού, για να δώσει στους ανθρώπους τη Γνώση που χρειάζονται για να λυτρωθούν από τον φυσικό κόσμο και να επιστρέψει το πνεύμα τους στο Πλήρωμα. Μισούσαν τον Ιεχωβά γιατί πίστευαν ότι ήταν ένας κακός θεός, δημιουργός της ύλης που εγκλώβισε το πνεύμα στη φυλακή της.

2.       2.    Αυτό που είναι κάτω μοιάζει με αυτό που είναι πάνω και αυτό που είναι πάνω μοιάζει με αυτό που είναι κάτω, για να πραγματοποιηθούν τα θαυμαστά του ενός και μόνου Οντος

3.       Ιωάννης ΙΕ 16 « Ουχ υμείς με εξελέξασθε, αλλ’ εγώ εξελεξάμην υμάς..»