Σύμποσιο: Περί Έρωτος και Σωκράτους Έπαινος

 

1.  Αλκιβιάδους:«Σωκράτους έπαινος». Η ιδιόρρυθμη και συναρπαστική προσωπικότητα του Σωκράτη σκιαγραφείται ανάγλυφη. Η λεπτή ειρωνεία με την οποία χειρίζεται τους αντιπάλους του. Η μαιευτική μέθοδος αποκάλυψης της αλήθειας μέσω των σωστών ερωτήσεων. Η αντίφαση μεταξύ της εξωτερικής εμφάνισης του φιλοσόφου και του πλούτου του εσωτερικού του κόσμου, μια ακόμα λεπτή ειρωνεία της φύσης. Ο υιός του Σωφρονίσκου εξωτερικά  άσχημος, χοντροκομμένος, ντυμένος ατημέλητα. Ο πνευματικός του κόσμος όμως είναι εκπληκτικός, μια τρομερή προσωπικότητα, θεμέλιος και ακρογωνιαίος λίθος της θύραθεν σοφίας. Ο Αλκιβιάδης επίσης δεν ήταν τυχαία προσωπικότητα. Το γεγονός ότι η εκρηκτική του ιδιοσυγκρασία συνταίριαξε με την εξαιρετικά σπάνια προσωπικότητα του Σωκράτη σε μια εξαιρετική φιλία τεκμηριώνει περεταίρω το τάλαντο του δεύτερου.  Ο Αλκιβιάδης δελέασε τον Σωκράτη με το σωματικό του κάλλος, όμως ο τελευταίος επέδειξε άκρα σωφροσύνη, αντοχή και καρτερικότητα σε κάθε είδους δυσκολία και αντιξοότητα. Δίδαξε τον νεαρό μαθητή του την αυταπάρνηση και τον ηρωισμό σώζοντας τον στο πεδίο της μάχης. Η ερωτική σχέση μαθητή και δασκάλου δεν είχε καμιά σχέση με τη χυδαιότητα. Πρόκειται για κοινή πορεία, ανέλιξης στην κλίμακα της αρετής, της γνώσης και της οικοδόμησης της προσωπικότητας.

2.       Επίλογος Συμποσίου: Ο Σωκράτης σχολιάζει το ρόλο του ποιητή-δημιουργού αθανασίας. Υποστηρίζει ότι ο πραγματικός δημιουργός δεν εξειδικεύεται. Είναι ικανός, σε αντίθεση με την ισχύουσα τότε πρακτική, να γράφει και τραγωδία και κωμωδία. Θεωρεί ότι οι ποιητές του 5^ου π.Χ. αιώνα δεν χαρακτηρίζονται από λόγο αληθείας, αλλά παραμένουν στο επίπεδο της ατεκμηρίωτης δόξας. Στο σημείο αυτό καλό είναι να θυμηθούμε ότι ο Σωκράτης λειτουργεί και ως  προσωπείο μέσω του οποίου ο Πλάτωνας καταθέτει τις απόψεις του. Το καίριο ερώτημα της έννοιας του Έρωτα κατά Πλάτωνα δεν δέχεται μια μονολιθική απάντηση. Οι βασικές συνιστώσες του είναι:

1.       Ο έρως μεταξύ ενός ώριμου πνευματικά άντρα και ενός άρρενος εφήβου.

2.       Η σχέση του ώριμου ανδρός είναι παιδαγωγική, μυητική και φιλοσοφική. Αν και δεν μπορεί κάποιος να αποκλείσει τη σωματική συνάφεια, η σχέση του ανδρός προς τον έφηβο είναι κυρίως πνευματική.

3.       Ο εραστής είναι ο θηρευτής του αγαθού, του ωραίου και του αληθινού, δηλαδή της γνώσης και της μετοχής στο κάλλος που τη συνέχει. Το σωματικό  κάλλος που είναι εφήμερο και η  συγκίνηση που προσφέρει αν και έντονη είναι παροδική.

Ο έρωτας είναι είδος θείας μανίας, που συνδαυλίζει ο φοβερός ομώνυμος δαίμων. Η φύση του  είναι ενδιάμεση θεού και ανθρώπου. Προσφέρει μια ευκαιρία θέωσης της κτηνώδους φύσεως του ανθρώπου αν αυτός επιλέξει το σωστό μονοπάτι.