Σόλωνας και Πεισίστρατος.

 Σόλωνας και Πεισίστρατος. (Διογένης Λαέρτιος, Βίοι Φιλοσόφων, Α 49-50)

Μετά την απελευθέρωση της Σαλαμίνας και τη μεταρρύθμιση των νόμων, ο Σόλωνας ήταν πολύ δημοφιλής και ευχαρίστως ο κόσμος θα τον δεχόταν ως τύραννο. Όμως όχι μόνο δεν δέχτηκε, αλλά όταν κατάλαβε ότι ο συγγενής του ο Πεισίστρατος σχεδίαζε να γίνει τύραννος¹ έκανε ότι μπορούσε για να τον εμποδίσει. Μια μέρα όρμησε στη συνέλευση του λαού φορώντας δόρυ και ασπίδα και μεγαλοφώνως τους προειδοποίησε για την πρόθεση του Πεισίστρατου να υφαρπάσει την εξουσία. Τους δήλωσε την προθυμία του να σταθεί ανάχωμα σε κάθε απόπειρα επιβολής τυραννικού καθεστώτος.

Είπε ακόμα στους συμπολίτες του ότι είναι γενναιότερος από αυτούς που γνωρίζουν τις προθέσεις του επίδοξου τυράννου και σιωπούν και σοφότερος από αυτούς που παρά τις σαφείς ενδείξεις δεν αντιλήφθηκαν τις προθέσεις του.Οι οπαδοί του Πεισίστρατου προσπάθησαν να τον βγάλουν τρελό, όμως αυτός τους απαντούσε να περιμένουν λίγο καιρό και θα λάμψει η αλήθεια. Λίγος καιρός και θα φανερωθεί στους συμπολίτες μουη τρέλα μου, μόλις θα λάμψει καθαρή η αλήθεια, τους έλεγε με έμφαση αλλά οι πολίτες δεν πείθονταν. Στην προσπάθεια του να αποτρέψει το κακό ο Σόλωνας επιστράτευσε και την ποίηση. Προειδοποίησε τους συμπολίτες του για την επερχόμενη τυραννία με τους ακόλουθους ελεγειακούς στίχους

ἐκ νεφέλης φέρεται χιόνος μένος ἠδὲ χαλάζης·
βροντὴ δ᾽ ἐκ λαμπρῆς γίγνεται ἀστεροπῆς·
ἀνδρῶν δ᾽ ἐκ μεγάλων πόλις ὄλλυται· ἐς δὲ μονάρχου
δῆμος ἀιδρίῃ δουλοσύνην ἔπεσεν.²

Οι προβλέψεις του Σόλωνα επαληθεύτηκαν, ο Πεισίστρατος πήρε την εξουσία και σε μια τελευταία δραματική κίνηση ο σοφός Αθηναίος άφησε τα όπλα του μπροστά στο οίκημα του στρατηγού και έκανε την ακόλουθη δραματική δήλωση: «Πατρίδα σε βοήθησα με λόγια και με έργα. Τώρα φεύγω εξόριστος για την Αίγυπτο, την Κύπρο και τη Λυδία»

Σημειώσεις

1.       Ο Διογένης ο Λαέρτιος αποδίδει αυτή την πληροφορία στον Σωσικράτη τον Ρόδιο, ιστορικό της φιλοσοφίας που έζησε πιθανόν το 2^ο π.Χ. αιώνα.

2.       Μετάφραση:

Από ένα σύννεφο πέφτει με ορμή και χαλάζι και χιόνι,
απ᾽ αστραψιά λαμπερή ξάφνου ξεσπά μια βροντή·
έτσι χαλιέται απ᾽ ανθρώπους τρανούς ένα κράτος, και πέφτει
απ᾽ αμυαλιά του ο λαός σ᾽ ενός μονάρχη σκλαβιά.