Σόλωνας: Ο ποιητής, ο άνθρωπος, ο πολιτικός

 Διογένης Λαέρτιος, Βίοι Φιλοσόφων, Α 61-63

Εκτός από νόμους, ομιλίες ενώπιον του Δήμου και ρητά, συνολικά ο Σόλωνας έγραψε πέντε χιλιάδες στίχους. Σ’ αυτούς περιλαμβάνονται όχι μόνο ελεγειακά ποιήματα, ίαμβοι και επωδοί¹ αλλά και τραγούδια που τραγουδούσαν σε συμπόσια όπως το ακόλουθο:

Κοίταξε στα βάθη της ψυχής του/ να δεις αν η καρδιά του έχει μίσος/που κρύβει με χαμόγελο στο πρόσωπο/ερεύνησε μήπως πίσω από λόγια απατηλά/κρύβεται μια ψυχή κατάμαυρη/

Ο Σόλωνας, στην ακμή της ηλικίας του² ήταν άρχοντας στην Αθήνα το τρίτο έτος της 46^ης ολυμπιάδας. Αυτό σημαίνει ότι βρισκόταν στην αρχή το 594 π.Χ. και αυτή την χρονιά θέσπισε τους Νόμους του. Αν εύλογα υποθέσουμε ότι ήταν 40 ετών την εποχή που ασκούσε διοίκηση, μπορούμε να πιθανολογήσουμε ότι γεννήθηκε γύρω στο 634-633π.Χ.

Πέθανε στην Κύπρο σε ηλικία ογδόντα ετών. Η τελευταία του επιθυμία ήταν να φέρουν τα οστά του στη Σαλαμίνα και αφού τα αποτεφρώσουν να σκορπίσουν τη στάχτη σε όλο το νησί. Ο Κρατίνος, κωμωδιογράφος της Αθήνας του 5^ου π.Χ. αποδίδει ποιητικά την τελευταία επιθυμία του σοφού νομοθέτη βάζοντας στο στόμα του τα ακόλουθα λόγια: Ζώ στου Αίαντα το νησί σπαρμένος/και ο κόσμος το γνωρίζει όλος/ Tο ακόλουθο επίγραμμα αφιέρωσe³ στον ένδοξο πεθαμένο άνδρα ο δοξογράφος:

 Το νεκρό του Σόλωνα κυπριακή αφάνισε φωτιά/τα οστά του στάχτη, τα έχει η Σαλαμίνα και έφεραν σπαρτά/ μα τη ψυχή του άξονες θεϊκού άρματος  έφεραν στα ουράνια/ νόμοι σοφοί που αλάφρωσαν των πολιτών της Αθήνας το φορτίο.

Στο Σόλωνα αποδίδεται το απόφθεγμα: «Ποτέ καμιά υπερβολή⁴» . Τον είδαν μόνο να κλαίει στο θάνατο του γιου του. Όταν κάποιος του είπε να μην κλαίει γιατί δεν μπορεί να τον φέρει πίσω στη ζωή, αυτός απάντησε  «Γι’ αυτό ακριβώς κλαίω»

Σημειώσεις

1.       Μικρό κείμενο λαϊκής λογοτεχνίας κάτι σαν επίκληση, ξόρκι. Με σοβαρότητα αλλά και με ασάφεια γίνεται επίκληση μεταφυσικών δυνάμεων για επίτευξη σκοπού τινός

2.       Η ακμή της ηλικίας προσδιορίζεται στο 40^ο έτος.

3.       Διογένης Λαέρτιος, Πάμμετρος

4.       Μηδέν Άγαν. Άλλοι αποδίδουν το γνωμικό  στον Χείλωνα τον Λακεδαιμόνιο, έναν από τους Eπτά Σοφούς του Αρχαίου Kόσμου