Σόλωνας και Πεισίστρατος Επιστολές

 Ο Πεισίστρατος έγραψε στον αυτοεξόριστο Σόλωνα:

Δεν είμαι ο μόνος Έλληνας που επέβαλε στην πατρίδα του τυραννικό καθεστώς. Το καθεστώς αυτό μου ταιριάζει γιατί κατάγομαι από τη βασιλική γενιά του Κόδρου και τα προνόμια που πήρα ως τύραννος είναι αυτά που οι Αθηναίοι ορκίστηκαν να δώσουν στον Κόδρο και τους απογόνους του και επίορκοι γενόμενοι τα πήραν πίσω.

Ως προς τη φύση του καθεστώτος που επέβαλα, έχω να πω ότι δεν έχω κάνει κακό σε κανένα. Διατήρησα τους νόμους που εσύ επέβαλες και οι Αθηναίοι διοικούνται με βάση αυτούς. Τώρα ο λαός ζει καλύτερα παρά προηγουμένως επί δημοκρατικού καθεστώτος. Σε κανένα δεν επιτρέπω την ύβρη, ούτε επιζητώ για τον εαυτό μου προνόμια πέραν αυτών που οι παλαιότεροι βασιλείς είχαν. Κάθε πολίτης δίνει στο κράτος το ένα δέκατο των εισοδημάτων του, με βάση τα οποία δημιουργείται απόθεμα, από το οποίο χρηματοδοτούνται οι θυσίες προς τους Θεούς, τις κοινές εκδηλώσεις και τα έξοδα που προκύπτουν εκτάκτως σε περίπτωση πολέμου.

Προσωπικά δεν μνησικακώ εναντίον σου γιατί αποκάλυψες τα σχέδια μου για κατάληψη της εξουσίας. Αναγνωρίζω ότι το κίνητρο σου ήταν η φιλοπατρία μάλλον παρά η όποια αντιπάθεια σου προς το πρόσωπο μου. Ακόμα σε δικαιολογώ σε κάποιο βαθμό επειδή δεν μπορούσες  να ξέρεις εκ των προτέρων τι είδους διακυβέρνηση επρόκειτο να εγκαθιδρύσω στην πόλη.

Αν γνώριζες την ποιότητα της διακυβέρνησης μου θα μου έδειχνες ανοχή και δεν θα έφευγες από την πόλη. Γι’ αυτό σε καλώ να γυρίσεις πίσω στην Αθήνα δηλώνοντας σου ότι δεν έχεις τίποτε να φοβηθείς από εμένα. Απόδειξη προς τούτο είναι το γεγονός ότι κανένα από τους δηλωμένους εχθρούς μου δεν έβλαψα.

Αν το θέλεις μπορείς να γίνεις ο πρώτος ανάμεσα στους φίλους μου και σύμβουλος μου. Αυτά δεν σου τα λέω για να σε δελεάσω αλλά γιατί κρίνω ότι είσαι άνθρωπος άδολος και καλόπιστος. Αν πάλι θέλεις να ζήσεις ως απλός πολίτης είσαι ευπρόσδεκτος. Εγώ σε καμμιά περίπτωση δεν σου στερώ το δικαίωμα να ζήσεις στην πατρίδα σου.

Ο Σόλωνας απάντησε:

Είμαι σίγουρος ότι δεν πρόκειται να πάθω κανένα κακό από σένα, γιατί και πριν γίνεις τύραννος είμαστε φίλοι, και τώρα δεν είμαι εχθρός σου περισσότερο από οποιοδήποτε Αθηναίο που δεν συμπαθεί αυταρχικά πολιτεύματα. Ας αποφασίσει ο καθένας με ελεύθερη κρίση και όχι με καταναγκασμό αν θέλει να κυβερνιέται από ένα και μόνο άνθρωπο, ή σε ένα δημοκρατικό καθεστώς. Σε κάθε περίπτωση παραδέχομαι ότι αν και δεν συμφωνώ με την τυραννία απ’ όλους τους τυράννους είσαι ο καλύτερος. Αναφορικά δε με την επιστροφή μου στην Αθήνα δεν τη θεωρώ σωστή. Αν επιστρέψω, δίκαια θα με κατηγορήσουν ότι, ενώ θέσπισα πολιτικά δικαιώματα για όλους τους Αθηναίους και ενώ μπορούσα να γίνω τύραννος και το απέφυγα για λόγους αρχής, τώρα επιστρέφω προδίδοντας τις ιδέες μου, επιδοκιμάζοντας την ανάληψη της εξουσίας από εσένα.